Nhiều người lao động dù có nhu cầu bức thiết về nhà ở xã hội nhưng vẫn gặp khó khăn trong tiếp cận do vướng mắc về thủ tục.

Khó chứng minh thu nhập

Chị Nguyễn Nga cùng gia đình đã sinh sống tại Khu nhà ở công nhân xã Kim Chung (huyện Đông Anh, Hà Nội) hơn một thập kỷ. Là công nhân may, chồng làm nghề tự do, chị Nga rất quan tâm đến dự án nhà ở xã hội CT3 Kim Chung sắp được mở bán. Tuy nhiên, tiếp cận thông tin dự án lại là trở ngại lớn.

Chị cho biết, vợ chồng chị không biết tìm nguồn thông tin chính thống từ chủ đầu tư ở đâu. Mỗi lần ra khu đất dự án, chị thường xuyên bị "cò" tiếp cận, mời chào làm trọn gói hồ sơ mua nhà với mức phí lên tới hàng trăm triệu đồng, khiến gia đình hoang mang, lo lắng.

Khó khăn không chỉ dừng ở đó. Việc chứng minh thu nhập của chồng chị - một tài xế công nghệ cũng là rào cản lớn.

“Thu nhập không ổn định nên khi đến phường xin xác nhận, cán bộ từ chối tiếp nhận hồ sơ vì không có cơ sở pháp lý” - chị Nga chia sẻ.

Không riêng gì gia đình chị Nga, nhiều lao động có nhu cầu thực sự với nhà ở xã hội vẫn loay hoay giữa những rào cản thủ tục, đặc biệt là việc xác nhận thu nhập, một điều kiện bắt buộc nhưng lại quá khó với người lao động tự do.

Bà Vũ Thị Thu Hoài - Phó Chủ tịch UBND phường Thượng Thanh (Long Biên, Hà Nội) - cho hay, trên địa bàn phường có một số dự án nhà ở xã hội tiếp nhận hồ sơ đăng ký. Nhiều người dân có nhu cầu đã đến UBND phường xin xác nhận thu nhập thấp. Nhưng đến thời điểm hiện tại, phường vẫn chưa thể giải quyết các đơn xin xác nhận này do không có cơ sở để xác nhận cho công dân.

Đặc biệt, đối với lao động tự do, việc xác minh càng khó khăn hơn vì người dân không kê khai thuế thu nhập cá nhân và không tham gia bảo hiểm, dẫn đến việc phường không có căn cứ để xác nhận.

Những trăn trở còn tồn tại

Ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) - chia sẻ, hiện nay, nhiều người lao động dù có nhu cầu nhà ở bức thiết nhưng không thể tiếp cận nhà ở xã hội tại nơi mình đang làm việc hoặc công tác do không đủ điều kiện xác nhận hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú theo đúng quy định.

Một số nhóm đối tượng thực sự khó khăn nhưng bị loại trừ do tiêu chí thu nhập; yêu cầu về vốn tự có tối thiểu khi vay mua nhà - 20% là thách thức không nhỏ đối với người thu nhập thấp, đặc biệt là lao động phổ thông, công nhân trẻ chưa có tích lũy; thiếu nghiêm trọng sản phẩm nhà ở xã hội cho thuê; chưa có chính sách riêng cho nhóm lao động thời vụ.

Để tháo gỡ những trăn trở còn tồn tại, các địa phương phải chủ động ban hành chính sách hỗ trợ phù hợp với đặc thù nhu cầu thực tế: phát triển nhà cho thuê, đa dạng hóa mô hình, lựa chọn đúng nhóm đối tượng có nhu cầu thật. Và tăng cường thanh tra, giám sát, xử lý nghiêm các hành vi trục lợi chính sách, nhũng nhiễu, gây khó dễ trong triển khai.

Về chính sách đầu ra, cần minh bạch và đơn giản hóa thủ tục xác định đối tượng thụ hưởng, chuyển từ cơ chế tiền kiểm sang hậu kiểm. Có chính sách hỗ trợ cho thuê, thuê mua đối với nhóm người lao động không đủ năng lực tài chính để mua nhà. Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về nhà ở xã hội để đảm bảo công bằng, minh bạch và đồng bộ trong tiếp cận.

https://laodong.vn/cong-doan/nguoi-lao-dong-kho-mua-nha-o-xa-hoi-vi-vuong-thu-tuc-va-thong-tin-mu-mo-1520336.ldo

Như Hạ (BÁO LAO ĐỘNG)