Gặp gỡ người anh hùng của rừng U Minh Thượng
Kiên Giang - Ở tuổi 96, Đại tá - Anh hùng lao động Bành Văn Đởm vẫn còn minh mẫn, kể tường tận với chúng tôi về những năm tháng ở rừng.
Chúng tôi tìm về vùng U Minh Thượng (tỉnh Kiên Giang), nơi Đại tá - Anh hùng lao động Bành Văn Đởm (tên thường gọi là Mười Đởm), gắn bó gần thế kỷ và cũng chính nơi đây đưa ông đến với danh hiệu cao quý: Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới và "Người của rừng".
Dù đã bước sang tuổi 96, và vừa trải qua đợt điều trị dài ngày, nhưng trên chiếc xe lăn, ông vẫn đón tiếp chúng tôi với nụ cười hiền hậu, ánh mắt tinh anh và một bộ óc mẫn tiệp.
Đại tá Bành Văn Đởm, người được mệnh danh là "vua rừng" U Minh Thượng. Ảnh: Lục Tùng
Tuổi trẻ nhuộm khói
Với giọng nói kiên định, ông Mười Đởm nhớ lại những ngày đầu tiên tham gia cách mạng khi mới 15 tuổi, thuộc Đội Thiếu niên tiền phong ấp Kim Quy. “Hồi đó, thanh niên trai tráng ai cũng muốn được cầm súng đánh giặc,” ông kể.
Lớn lên cùng khói lửa chiến tranh, ông trở thành chiến sĩ Công an nhân dân, len lỏi vào lòng địch, xây dựng cơ sở mật. Những câu chuyện về nhiệm vụ trinh sát, về những lần thoát hiểm trong gang tấc được ông kể như thể mọi thứ chỉ vừa mới diễn ra hôm qua.
“Sợ chứ, ai mà không sợ chết. Nhưng nghĩ đến đồng bào, đến độc lập tự do thì cái sợ nó lại biến thành sức mạnh,” ông bộc bạch.
Ông Mười Đởm trò chuyện, đọc sách cùng đồng đội là Nhà báo Ngô Hoàng Vân (sinh năm 1951), nguyên Trưởng Phân xã Kiên Giang, phóng viên báo Chiến Thắng (tiền thân Báo Kiên Giang) - bìa phải; Nhà báo Trương Thanh Nhã, nguyên Tổng Biên tập Báo Kiên Giang, nguyên Chủ tịch Hội Nhà báo tỉnh Kiên Giang, phóng viên Báo Chiến Thắng thập niên 60 - bìa trái. Ảnh: Phong Linh
Theo ông Mười Đởm, xác định đây là địa bàn của nhiều cơ quan đầu não của khu Tây Nam Bộ, như: Khu ủy và Quân khu 9, Ban An ninh Khu 9, Tỉnh ủy Rạch Giá… nên địch thường xuyên mở các đợt càn quét dưới nhiều hình thức (như: trực thăng vận, thiết xa vận, hạm đội nhỏ trên sông…). Trong đó, có 3 lần mở chiến dịch “Nhổ cỏ U Minh”.
"Thậm chí, mỗi khi đánh nơi đâu còn dư bom, đạn, chúng lại mang đến rừng U Minh trút xuống như để vứt hết rác trước khi về hang ổ" - ông Mười Đởm nói.
Tình yêu với rừng
Năm 1997, sau khi hoàn thành nhiệm vụ của người sĩ quan Công an, Đại tá Bành Văn Đởm về hưu. Nhưng ông không chọn cuộc sống an nhàn, hưởng thụ, ông lao vào tiếp tục cống hiến cho quê hương khi nhận lời làm Trưởng Ban quản lý rừng đặc dụng phòng hộ U Minh Thượng. Và cũng từ đây ông bước lên vị thế mới, trở thành Anh hùng lao động và được nhân dân tôn vinh "vua rừng".
Khi nhận nhiệm vụ mới, ông Mười Đởm trăn trở: “Làm sao để rừng sống được, mà người dân cũng sống được nhờ rừng?”. Ông bắt đầu những dự án táo bạo. “Tràm là cây của U Minh. Phải trồng tràm!”.
Tràm trong rừng U Minh Thượng, tỉnh Kiên Giang. Ảnh: Phong Linh
Đại tá quyết định huy động cả nhân lực từ trại giam để khai khẩn đất hoang hóa, áp dụng phương pháp trồng tràm theo cách riêng của mình. Lập tức hàng nghìn héc-ta rừng tràm đã vươn mình xanh tốt dưới bàn tay của ông và đồng đội. "Cây tràm nó như người bạn vậy đó, mình hiểu nó, nó hiểu mình," ông cười hiền.
Không chỉ trồng rừng, ông còn đau đáu tìm cách giúp bà con thoát nghèo. Người đàn ông sáng kiến múc vuông bao xổ phèn, giúp dân trồng lúa, nuôi cá, trồng màu đã thay đổi cuộc sống của biết bao gia đình. "Hồi đó, nước phèn nhiều lắm, không làm gì được. Giờ thì khác rồi," ông nói, giọng đầy tự hào.
Nhờ những nỗ lực không ngừng nghỉ của ông, U Minh Thượng ngày nay không chỉ là lá phổi xanh của miền Tây mà còn là nguồn sống bền vững cho người dân địa phương. Năm 2016, Vườn Quốc gia U Minh Thượng cũng đã được công nhận là khu Ramsar thế giới.
Một góc rừng U Minh Thượng. Ảnh: Phong Linh
Di sản của huyền thoại
Gặp gỡ Đại tá Bành Văn Đởm, chúng tôi không chỉ được nghe những câu chuyện lịch sử mà còn cảm nhận được tình yêu bao la của một người lính già dành cho đất nước, cho thiên nhiên và cho con người. Ông Mười Đởm như minh chứng sống động cho câu nói "rừng vàng biển bạc" của Việt Nam, nơi con người có thể sống hòa mình với thiên nhiên, khai thác và bảo vệ một cách bền vững.
Trước khi ra về, dù yếu ớt nhưng đôi tay ấy vẫn nắm chúng tôi thật chặt, dặn dò: “Phải giữ rừng như giữ lấy sức khỏe, mạng sống của chính mình”.
Vườn Quốc gia U Minh Thượng là rừng úng phèn U Minh, hình thành và tập trung chủ yếu ở hai tỉnh Cà Mau và Kiên Giang. Do bị dòng sông Trẹm chia cắt nên phân ra hai vùng thượng, hạ (Rừng U Minh Hạ thuộc tỉnh Cà Mau). Diện tích Vườn Quốc gia U Minh Thượng hiện hơn 20.000 hecta, trong đó 8.038 hecta vùng lõi, vùng đệm là hơn 13.000 hecta. Vườn Quốc gia U Minh Thượng đang được đầu tư, phục vụ cho việc nghiên cứu, bảo tồn các nguồn giống, gen sinh học quý hiếm, thực hiện dự án phát triển du lịch sinh thái và truyền thống.
https://laodong.vn/xa-hoi/gap-go-nguoi-anh-hung-cua-rung-u-minh-thuong-1526317.ldo
Lục Tùng - Phong Linh (báo lao động)