Việc sáp nhập TPHCM với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu đặt ra yêu cầu cấp bách về hệ thống giao thông liên vùng hiện đại, với hàng loạt dự án trọng điểm như vành đai 3, vành đai 4, metro số 1 nối dài, đường ven biển… đã và đang được đẩy mạnh đầu tư.

Đẩy nhanh giao thông kết nối

Việc kết nối TPHCM - Bình Dương đang chứng kiến sự đầu tư mạnh mẽ. Đáng chú ý là đường vành đai 3 TPHCM, dài 76km, đi qua TPHCM, Bình Dương, Đồng Nai và Long An. Dự kiến đoạn trên cao từ nút giao cao tốc TPHCM - Long Thành đến nút giao Tân Vạn sẽ thông xe kỹ thuật vào cuối năm 2025, toàn tuyến hoàn thành vào năm 2026.

Song song đó, Vành đai 4 TPHCM dài 207km sắp trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư. Riêng đoạn qua Bình Dương dài 47,95km dự kiến khởi công trong năm nay. Quốc lộ 13 - tuyến huyết mạch nối TPHCM và Bình Dương cũng đang được nâng cấp toàn diện. Đoạn qua Bình Dương đang mở rộng lên 8 làn xe, trong khi đoạn qua TPHCM sắp được mở rộng lên 10 làn xe, với tổng vốn đầu tư gần 21.000 tỉ đồng.

Cao tốc TPHCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành đã chính thức khởi công vào tháng 2.2025, dự kiến hoàn thành năm 2027. Đây là tuyến cao tốc đầu tiên trực tiếp kết nối TPHCM với Bình Dương, Bình Phước và xa hơn là khu vực Tây Nguyên.

Tuyến metro liên tỉnh đầu tiên nối TPHCM - Bình Dương đang được nghiên cứu. Tuyến này kéo dài từ ga Suối Tiên (TPHCM) đến nhà ga S1 tại thành phố mới Bình Dương, tổng chiều dài hơn 32,4km, tốc độ thiết kế 120km/h, vốn đầu tư hơn 64.370 tỉ đồng. Dự án dự kiến khởi công năm 2027 và đưa vào vận hành năm 2031.

Trong khi đó, hiện giao thông kết nối TPHCM và Bà Rịa - Vũng Tàu chủ yếu vẫn thông qua đường thủy hoặc đường bộ vòng xa. Hành trình bằng ôtô thường mất 2 - 3 giờ qua các tuyến Quốc lộ 1, Quốc lộ 51 hoặc cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây. Với xe máy, người dân phải đi vòng qua Biên Hòa, Long Thành hoặc đi phà Cát Lái sang Nhơn Trạch.

Tình trạng này đang từng bước được giải quyết bằng nhiều dự án giao thông chiến lược. Cầu Nhơn Trạch, thuộc dự án vành đai 3 TPHCM, đã thông xe kỹ thuật, mở ra hướng đi mới từ TP Thủ Đức sang Nhơn Trạch, rút ngắn quãng đường đến quốc lộ 51.

Các dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành (dự kiến hoàn thành năm 2026) và cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, khi kết nối với vành đai 3, sẽ tạo thành mạng lưới giao thông liên thông, giúp hành trình từ TPHCM đến Vũng Tàu nhanh và thuận tiện hơn.

Một hướng kết nối đầy kỳ vọng khác là tuyến đường ven biển phía Nam TPHCM. Đoạn đi qua TPHCM dài 45,5km, nối từ huyện Gò Công Đông (Tiền Giang) đến cảng Phước An (Đồng Nai) và cao tốc TPHCM - Long Thành. Phương án xây cầu vượt biển Cần Giờ - Vũng Tàu, dài khoảng 10km, quy mô 6 làn xe cũng được tính đến. Nếu được triển khai, cây cầu này sẽ rút ngắn khoảng 40km so với hành trình.

Cú hích cho giao thông hiện đại

PGS.TS Vũ Anh Tuấn - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Giao thông - Vận tải (Trường Đại học Việt Đức) - cho rằng, nhiều năm qua TPHCM, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu phát triển hạ tầng rất mạnh, nhưng vẫn có giai đoạn "mạnh ai nấy làm". Sau khi ba địa phương hợp nhất, tính cộng hưởng sẽ rất cao, tránh chồng chéo và tạo nên một hệ thống hạ tầng đồng bộ, hiện đại hơn.

Theo PGS.TS Nguyễn Minh Hòa - chuyên gia đô thị học, xu hướng phát triển vùng đô thị đa trung tâm như TPHCM - Bình Dương - Vũng Tàu sẽ đặt ra yêu cầu cấp thiết phải đầu tư một hệ thống giao thông "liên thông - hiện đại - bền vững". “Sau khi hợp nhất, việc triển khai các dự án như metro liên tỉnh hay cao tốc xuyên vùng sẽ không còn bị vướng rào cản hành chính như trước” - ông Hòa nhận định.

Ông Lương Minh Phúc - Giám đốc Ban Quản lý đầu tư xây dựng các công trình giao thông TPHCM - cũng cho rằng, việc hợp nhất TPHCM, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu sẽ mở ra cơ hội huy động nguồn lực lớn hơn để đầu tư hạ tầng. “Sắp tới, chúng ta sẽ không chỉ làm từng dự án đơn lẻ, mà sẽ là quy hoạch mạng lưới liên hoàn, ưu tiên các trục chính kết nối đô thị - công nghiệp - cảng biển - logistics” - ông Phúc nói.

https://laodong.vn/xa-hoi/ha-tang-giao-thong-mo-duong-cho-tphcm-sau-sap-nhap-1508156.ldo

MINH QUÂN (BÁO LAO ĐỘNG)