Mỗi độ hè về, trong khi trẻ em reo vui vì thoát khỏi áp lực học hành, thì một bộ phận người lớn tuổi lại bắt đầu… thở dài.

Trên mạng xã hội, cụm từ “nghỉ hưu gặp nghỉ hè” đang trở thành trào lưu, gây cười nhưng cũng gợi lên không ít trăn trở về thực trạng thiếu sân chơi cho trẻ em và áp lực vô hình đè lên vai các ông bà lớn tuổi.

Những đoạn clip ngắn ghi lại cảnh ông bà bất lực đuổi theo cháu, vừa cười vừa mếu, nhanh chóng lan truyền khắp TikTok, Facebook. Một ông cụ chuẩn bị ngồi vào bàn ăn thì cháu kéo ghế ngã “sấp mặt”, hay bà cụ đang gấp quần áo thì cháu trai lén bật vòi nước lên đầu bà - tất cả đều trở thành những trend thu hút triệu view.

Cư dân mạng gọi đùa đây là “cuộc chiến giữa khối nghỉ hưu và khối nghỉ hè”. Với trẻ nhỏ, kỳ nghỉ hè là thời điểm được vui chơi, thoải mái khám phá. Nhưng với nhiều ông bà đã về hưu, mùa Hè lại là chuỗi ngày… mệt nhoài. Trong khi cha mẹ tất bật với công việc, thì người cao tuổi - vốn đã yếu sức, thường trở thành “người giữ trẻ toàn thời gian” bất đắc dĩ.

Ở thành phố, không gian vui chơi cho trẻ vốn đã thiếu, phần lớn các bé chỉ quanh quẩn trong căn hộ vài chục mét vuông hoặc hành lang chung cư. Ở nông thôn, nhiều gia đình chọn gửi con về quê cho ông bà trông nom, nhưng môi trường làng quê nay cũng không còn an toàn như trước: Ao hồ không rào chắn, đường làng có xe cộ phóng nhanh, chưa kể sự thiếu vắng các điểm vui chơi công cộng cho trẻ em.

Khi điều kiện không cho phép trẻ tự chơi an toàn, ông bà phải đóng vai “người giám sát” suốt ngày, từ việc trông cháu ăn uống, tắm rửa đến giữ cho cháu không… leo tường, trèo mái. Việc này không những mệt về thể chất mà còn khiến tâm lý người lớn tuổi luôn trong trạng thái căng thẳng.

Ở nhiều gia đình, sự giao phó của bố mẹ trẻ cho ông bà đang đi quá giới hạn. Không ít bậc phụ huynh mặc định rằng, “ông bà nghỉ hưu thì có nhiều thời gian”, “ở nhà không làm gì thì trông cháu cho tiện”. Họ quên rằng, người lớn tuổi cũng có nhu cầu nghỉ ngơi, giữ sức khỏe, được sống an nhàn chứ không phải gồng mình làm bảo mẫu trong âm thầm.

Trong bối cảnh đó, các video “nghỉ hưu gặp nghỉ hè” tuy vui nhưng cũng phơi bày một vấn đề xã hội nhức nhối: Trẻ em ngày nay thiếu trầm trọng không gian, chương trình và người hướng dẫn chơi hè đúng nghĩa. Và hệ quả là người già phải “gánh” phần thiếu hụt đó.

Cần phải thẳng thắn nhìn nhận rằng, chúng ta đang thiếu các thiết chế văn hóa - giáo dục ngoài nhà trường cho trẻ em vào mùa Hè. Những nhà thiếu nhi hoạt động yếu ớt, các trung tâm sinh hoạt cộng đồng thì thiếu đầu tư. Nhiều chương trình trại hè lại mang tính thương mại, không phù hợp với túi tiền của gia đình công nhân, lao động thu nhập thấp.

Vì thế, giải pháp không chỉ nằm ở từng gia đình mà cần từ chính quyền, đoàn thể và cộng đồng. Cần đầu tư nhiều hơn cho các sân chơi an toàn, lớp học hè miễn phí, hoạt động thể chất và nghệ thuật trong khu dân cư, khu công nghiệp. Đồng thời, truyền thông cũng nên lên tiếng mạnh mẽ hơn về quyền nghỉ ngơi của người cao tuổi - để mỗi kỳ nghỉ hè không trở thành “ác mộng tuổi già” của ông bà.

Kỳ nghỉ hè là khoảng thời gian quý báu với trẻ em, là lúc các em nên được phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần. Nhưng điều đó chỉ thực sự có ý nghĩa nếu trẻ được sống trong không gian phù hợp, với sự đồng hành đúng mực từ người lớn - chứ không phải ỷ lại vào sự hy sinh thầm lặng của khối… nghỉ hưu.

https://laodong.vn/giao-duc/khi-nghi-huu-gap-nghi-he-1513974.ldo

Hà Lê (báo lao động)