Sáng 30/10/2018, tại Hà Nội, Viện Công nhân và Công đoàn đã tổ chức Hội nghị nghiệm thu cấp cơ sở đề tài Nhà nước “Quyền tự do liên kết và thiết chế đại diện trong quan hệ lao động ở Việt Nam trong điều kiện thực hiện Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP)”, do PGS.TS Vũ Quang Thọ, nguyên Viện trưởng Viện Công nhân Công đoàn làm chủ nhiệm đề tài. Hội đồng nghiệm thu gồm 7 thành viên, do PGS.TS Đoàn Minh Huấn, Ủy viên dự khuyết Ban chấp hành trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản làm Chủ tịch Hội đồng.

Thay mặt nhóm nghiên cứu, PGS.TS Vũ Quang Thọ trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu của đề tài.  Mục tiêu chính của đề tài là: (1) Hệ thống hóa, bổ sung và phát triển cơ sở lý luận và thực tiễn về cơ chế thực hiện quyền tự do liên kết và thiết chế đại diện trong quan hệ lao động theo yêu cầu của Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP); (2) Xác định thuận lợi và khó khăn, cơ hội và thách thức trong việc đảm bảo quyền tự do liên kết và thiết chế đại diện trong quan hệ lao động theo yêu cầu của Hiệp định TPP; (3) Đề xuất giải pháp về chính sách, mô hình thiết chế và thực thi quyền tự do liên kết và thiết chế đại diện trong quan hệ lao động theo yêu cầu của Hiệp định TPP một cách có lợi nhất cho Việt Nam.

Kết cấu của đề tài gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở khoa học về quyền tự do liên kết và thiết chế đại diện trong quan hệ lao động; Chương 2: Thực trạng quyền tự do liên kết và thiết chế đại diện trong quan hệ lao động ở Việt Nam hiện nay; Chương 3: Dự báo, thời cơ và thách thức, giải pháp về mô hình quyền tự do liên kết, thiết chế đại diện trong quan hệ lao động. Đề tài đã tiến hành khảo sát tại 3 miền Bắc, Trung, Nam ở các tỉnh, thành phố như: Hà Nội, Phú Thọ, Thanh Hóa, Hải Phòng, Đà Nẵng, Quảng Nam, Tp. Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Long An, Bình Dương, với 2640 phiếu hỏi. Đối tượng khảo sát là người lao động, người sử dụng lao động, cán bộ công đoàn, cán bộ sở, ban, ngành, VCCI...

Các thành viên Hội đồng đánh giá cao kết quả nghiên cứu của đề tài. Đây là công trình nghiên cứu công phu, văn phong rõ ràng, hợp lý; đã phân tích sâu về cơ sở lý luận và đánh giá được thực trạng của quyền tự do liên kết và thiết chế đại diện trong quan hệ lao động. Quy mô điều tra khảo sát rộng, có độ tin cậy cao, đảm bảo được tính đại diện cho đối tượng cần khảo sát; tường minh được nội hàm quyền tự do liên kết và thiết chế đại diện trong quan hệ lao động đặt trong bối cảnh thực hiện Hiệp định “CPTPP”; Đánh giá được các yếu tố tác động tới việc thực thi các quyền này cũng như vai trò của công đoàn hiện nay ở Việt Nam; đưa ra được những dự báo về thời cơ và thách thức khi Việt Nam thực hiện Hiệp định CPTPP. Đề tài có nhiều đóng góp khoa học mới, đặc biệt là đưa ra được các giải pháp nhằm giúp Việt nam thực thi có hiệu quả các cam kết về lao động trong “CPTPP”. Bên cạnh những thành công, Hội đồng cũng chỉ ra một số nội dung cần chỉnh sửa để hoàn thiện hơn. Cụ thể: cách thức đặt vấn đề nghiên cứu đôi chỗ còn chưa rõ trong kết cấu và thể hiện nội dung còn đôi chỗ trùng lắp; Cần đánh giá sâu hơn về cấu trúc quyền tự do liên kết, từ đó xác lập các tiêu chí pháp lý của nó; Làm rõ hơn về lý luận và thực tiễn nhu cầu thiết chế đại diện trong quan hệ lao động ở các doanh nghiệp chủ yếu sử dụng lao động, đặc biệt là lao động nước ngoài...

Hội đồng đánh giá, báo cáo tổng luận đáp ứng được yêu yêu cầu về nội dung và hình thức của đề tài nghiên cứu cấp nhà nước. Hội đồng thống nhất thông qua. Sau khi tiếp thu, chỉnh sửa, có thể bảo vệ trước hội đồng nghiệm thu cấp nhà nước.

Lê Trang

Viện CNCĐ