- Thưa ông, với vai trò là “màng lọc” quan trọng để “gạn đục, khơi trong”, khắc phục các tồn tại, hạn chế, đề xuất giải pháp, kiến nghị thiết thực nâng cao hiệu quả hoạt động, củng cố vững chắc uy tín của tổ chức và cán bộ công đoàn, công tác kiểm tra, giám sát được Ủy ban Kiểm tra Tổng Liên đoàn nhiệm kỳ vừa qua chú trọng như thế nào?

- Nhận thức vai trò quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát, nhiệm kỳ vừa qua, Ủy ban Kiểm tra Tổng Liên đoàn đã tham mưu Ban Chấp hành, Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn ban hành các văn bản chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát; trong đó phải kể đến Kết luận số 01/KL-BCH ngày 15.3.2021 về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết 06b/NQ-BCH ngày 3.8.2015 của Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn về nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Ủy ban Kiểm tra công đoàn. Trong đó, có nội dung kiện toàn, củng cố tổ chức, đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ ủy ban kiểm tra công đoàn các cấp. Theo đó, cán bộ chuyên trách ủy ban kiểm tra bảo đảm cơ cấu 50% được đào tạo về chuyên ngành luật, 50% về chuyên ngành tài chính, kế toán, kinh tế; công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở có từ 3 cán bộ chuyên trách công đoàn phải bố trí 1 cán bộ chuyên trách làm công tác kiểm tra.

Nhiệm kỳ qua, Ủy ban Kiểm tra công đoàn các cấp đã có nhiều cố gắng, chủ động xây dựng quy chế hoạt động, chương trình phân công nhiệm vụ cho các thành viên, xây dựng kế hoạch kiểm tra, triển khai các văn bản, chỉ đạo của ủy ban kiểm tra công đoàn cấp trên. Quá trình kiểm tra, giám sát của các cấp có nhiều chuyển biến rõ rệt, góp phần để việc chấp hành Điều lệ Công đoàn được thực hiện tốt hơn; số vụ việc sai phạm trong quá trình kiểm tra tài chính, tài sản công đoàn đã giảm đáng kể, nhất là các liên đoàn lao động tỉnh, thành phố và công đoàn ngành trung ương, Công đoàn Tổng Công ty trực thuộc Tổng Liên đoàn. Ủy ban Kiểm tra công đoàn các cấp đã chú trọng kiểm tra tài chính cùng cấp, tăng cường kiểm tra tài chính công đoàn cấp dưới, đưa công tác quản lý tài chính ngày càng nền nếp, hiệu quả hơn.

- Bên cạnh những kết quả rất tích cực trên, cũng còn không ít trăn trở. Kinh nghiệm thực tiễn được rút ra để thực hiện hiệu quả hơn công tác kiểm tra, giám sát cho năm 2024 cũng như cho cả nhiệm kỳ là gì, thưa ông?

- Bên cạnh những mặt đã đạt được, cán bộ ủy ban kiểm tra chủ yếu là kiêm nhiệm, một số nơi thiếu cán bộ ủy ban kiểm tra nhưng chậm được bổ sung; một số ngành, địa phương vẫn bố trí cán bộ tham gia ủy ban kiểm tra không phù hợp tiêu chuẩn nghiệp vụ, do vậy gặp nhiều khó khăn khi thực hiện nhiệm vụ và yêu cầu công việc được giao. Bên cạnh đó, nhân sự của ủy ban kiểm tra thường xuyên thay đổi, nhất là ở các công đoàn cơ sở khu vực ngoài nhà nước; cán bộ còn thiếu kinh nghiệm trong kiểm tra nên gặp khó khăn trong hoạt động và nâng cao chất lượng các cuộc kiểm tra, giám sát... Hiệu quả hoạt động của ủy ban kiểm tra công đoàn ở một số đơn vị, nhất là công đoàn cơ sở còn hạn chế, chất lượng kiểm tra chưa cao.

Thực tiễn thực hiện công tác kiểm tra, giám sát cho thấy, nơi nào Ban Thường vụ có nhận thức đầy đủ về công tác kiểm tra, giám sát thì nơi đó hoạt động ủy ban kiểm tra hiệu quả hơn. Cùng với đó, Ủy ban kiểm tra cấp trên cần kịp thời chỉ đạo, hướng dẫn hoạt động đối với ủy ban kiểm tra công đoàn cấp dưới; chú trọng kiểm tra việc báo cáo quyết toán của công đoàn cấp dưới. Nhiệm kỳ 2023 - 2028, được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đoàn Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, số lượng ủy viên Ủy ban kiểm tra Tổng Liên đoàn và ủy viên Ủy ban Kiểm tra Liên đoàn Lao động tỉnh, thành phố, công đoàn ngành trung ương và tương đương được nâng lên cả về chất và lượng so với những nhiệm kỳ trước. Đây là một thuận lợi rất lớn trong nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát.

Tập trung kiểm tra việc quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công đoàn

- Trên cơ sở những kết quả đạt được, những nội dung trọng tâm nào được xác định trong mục tiêu, nhiệm vụ kiểm tra, giám sát của công đoàn các cấp nhiệm kỳ 2023 - 2028, thưa ông?

- Mục tiêu đặt ra của nhiệm kỳ 2023 - 2028 là củng cố, kiện toàn kịp thời những đơn vị khuyết ủy viên, thiếu cán bộ chuyên trách ủy ban kiểm tra; 100% công đoàn cơ sở đủ điều kiện phải thành lập ủy ban kiểm tra. Hàng năm, có 100% ủy ban kiểm tra liên đoàn lao động tỉnh, thành phố, công đoàn ngành trung ương và tương đương, công đoàn tổng công ty trực thuộc Tổng Liên đoàn; 100% công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở; 50% công đoàn cơ sở tổ chức kiểm tra tài chính cùng cấp; 100% dấu hiệu vi phạm khi phát hiện được kiểm tra kịp thời; 100% đơn khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền công đoàn được giải quyết và 80% đơn khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền cơ quan nhà nước và tổ chức khác liên quan đến quyền lợi của đoàn viên và người lao động công đoàn có văn bản tham gia thể hiện rõ quan điểm giải quyết...

- Những nhiệm vụ nào trong công tác kiểm tra, giám sát được tập trung thực hiện cho năm 2024 và cả nhiệm kỳ, thưa ông?

- Căn cứ Nghị quyết Đại hội công đoàn cùng cấp, ủy ban kiểm tra chủ động xây dựng Kế hoạch kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ 2023 - 2028; xây dựng, triển khai thực hiện kế hoạch kiểm tra, giám sát năm 2024; xác định nội dung cụ thể và có giải pháp tổ chức thực hiện để nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát.

Đặc biệt, kiểm tra việc thu, phân phối, quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công đoàn được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, hằng năm đều giám sát việc thu, chi tài chính công đoàn, bảo đảm công khai, minh bạch, kịp thời uốn nắn các thiếu sót. Tăng cường kiểm tra tài chính tại công đoàn cơ sở và cấp dưới. Tập trung kiểm tra việc lập và giao dự toán, báo cáo quyết toán; việc sử dụng, phân phối tài chính và quản lý tài sản công đoàn; kiểm tra chi tiêu, quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công đoàn; công tác quản lý, sử dụng quỹ xã hội và công khai tài chính; việc quản lý, sử dụng nguồn tài chính công đoàn tích lũy, đầu tư xây dựng cơ bản...

Cùng với đó, xây dựng kế hoạch và tổ chức đào tạo, tập huấn nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác kiểm tra nhiệm kỳ 2023 - 2028.

- Xin trân trọng cảm ơn ông!